Уніпалярная машына

Дыск Фарадэя, першы ўніпалярны генератар

Уніпалярная машына (ад уні- + позналац. polaris «палярны»): электрычная машына пастаяннага току, у якой магнітнае поле захоўвае пастаянную велічыню і кірунак па ўсёй акружнасці паветранага зазору, што дае магчымасць атрымаць пастаянны ток без камутацыі.

Уніпалярныя машыны выкарыстоўваюцца як генератары для атрымання вялікіх токаў (5000—50000 А) нізкага напружання (5—40 В), а таксама як датчыкі хуткасці і паскарэння.

Прынцып дзеяння: пры вярчэнні кантактавага кольца ў полі пастаяннага магніта (плоскасць кольца перпендыкулярная сілавым лініям) паміж кантактавымі шчоткамі на восі і обадзе кольца ўзнікае пастаянная рознасць патэнцыялаў. Пры замыканні шчотак на вонкавы ланцуг у ім пачынае цячы пастаянны ток.

Літаратура

• Беларуская Савецкая Энцыклапедыя. У 12 т. Т. 10. Сошна — Фут / Рэдкал.: П. У. Броўка (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1974. — 656 с.: іл., карты.